Wijn

Welhaast de katholieke traditie trouw volgend, zijn brood en wijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het bloed en het lichaam van de voorganger die ze - naar het schijnt - aan een kruis hebben genageld, foto's hebben we er niet van en dan nog. Met een computer kun je de boel aardig flessen, over wijn gesproken. In elk geval hebben we aan die man een kalender met een overzichtelijke jaartelling overgehouden, alhoewel sommige religieuze stromingen een compleet andere jaartelling aanhouden, das weer verwarrend. Gelukkig kunnen de katholieken een stootje verdragen, niet voor niets is in de buurt van een kerk of kathedraal ook een café. Heeft de kerkdienst geen indruk gemaakt, dan kun je daar je hart luchten en je zinnen verzetten. Of elkaars bloed drinken wanneer je ruzie krijgt.
Een bekende tekenaar heeft lang geleden in een weekblad een fraaie prent - twee pagina's breed - gemaakt over die voorganger. Je zag een heuvel met op afstand drie gekruisigde mannen en op de voorgrond stonden twee van zijn voormalige assistenten, apostelen genaamd. Zij keken naar hun vroegere baas in het midden en zeiden: toch kon je wel lachen met die gozer. Goeie grap en aardige zelfspot, daar kun je bij andere religies niet makkelijk mee aankomen. Zeer recent zag ik een grappige tekening in een Amsterdamse krant on line. Een waarzegster zit aan een tafeltje met een glazen bol voor zich en tegenover haar zit diezelfde voorganger. Zij ziet in de bol een bisschop met kleine jongetjes, waarop Jezus zegt: wat heb ik daarmee te maken? Wacht, wacht even, zegt de waarzegster, ik zie ook een kruis... Prima samenvatting van allerlei gebeurtenissen.
   Maar goed, wijn. Als kind valt de eerste slok en de bijbehorende smaak best zwaar, het is echter wel zo stoer om te proosten met je ouders en het idee te hebben bij grote mensen te horen. Tenminste zo verging het mij. Die drank is in staat de voering van je wangen samen te trekken en maakt voor je gevoel de binnenkant van je mond van glijbaan tot een stuk schuurpapier. Of gedroogde poetslappen. Na meerdere glazen en na langere tijd slaat die tegenslag om in waardering, zeker wanneer je meerdere soorten wijn leert onderscheiden. Via verhalen, artikelen en uit eigen ervaring. Helaas heeft bijna niemand tijdens zijn of haar studie een budget om fatsoenlijke wijnen aan te schaffen, dus gedurende die periode moet je hoofdpijn, nadorst en nare smaken trotseren. Tenzij er een kenner rondloopt in je vriendenkring, die toch voor weinig geld weet waar de goede wijnen vandaan te halen. Ik kreeg les op dit gebied van een wijnboer op leeftijd. Hij bezat enorme wijngaarden in het zuiden van Frankrijk en zo maakte ik de oogst en de verdere verwerking mee. De wijn van zijn landgoed zou nu biologische wijn hebben geheten, een term die ze toen helemaal niet kenden, wel zo prettig. Maar hij voegde niets geen rommel toe om smaak, alcoholpercentage en houdbaarheid op te krikken. Een wijn die je - bij wijze van spreken - al bij het ontbijt kon nuttigen en hij zorgde dat ik iedere dag een fles van zijn wijn ter beschikking had. Het was mij verboden ergens wijn te gaan kopen en waarom zou ik. Ging ik terug naar huis, dan kreeg ik grote jerrycans mee met zijn wijn, die moest ik dan thuis even laten rusten en overgieten in flessen. Precies tot aan waar de kruk kwam. Zo kon de buitenlucht die wijn niet verpesten. Ik vroeg dezelfde wijnboer een keer of hij wel eens melk dronk in plaats van wijn en water. Hij antwoordde dat hij pas melk zou gaan drinken wanneer de koeien druiven gaan eten!
   In Nederland waren de Franse wijnen behoorlijk populair en overal verkrijgbaar in allerlei prijsklassen. Zowel in winkels als in restaurants. Totdat de Franse regering omstreden kernproeven ging uitvoeren in Polynesië, dat hebben ze geweten. Die actie leidde tot een fanatieke boycot aangaande de te importeren wijn en zo heeft menigeen de kwaliteit ontdekt van wijnen uit de buurlanden en van nog veel verder weg. Italië, Spanje, Chili en Australië leverden stuk voor stuk goede wijnen tegen aanvaardbare prijzen en hebben sindsdien een opmerkelijk marktaandeel veroverd. Blijft echter het feit dat Frankrijk qua assortiment en nuances nog steeds het meest te bieden heeft vergeleken met andere wijn producerende landen.
   Zelfs in Indonesië kon je Franse wijnen kopen en uiteraard Australische, ligt om de hoek bijna. Sommige van die Franse wijnen herkende je van de door Garuda uitgevoerde lange afstand vluchten, precies dezelfde. Zo kreeg je ernstig het vermoeden dat ijverig cabine personeel mondjesmaat alcohol schonk per gedane vlucht, de overgebleven flessen verpatste en die kwam je dan weer tegen in de supermarkt. De Indonesische regering kreeg de ingeving om op geïmporteerde wijn 200 procent belasting te gaan heffen. Zo kreeg een ordinaire tafelwijn alleen al een prijs die je in Europa voor topwijnen betaalt. Die maatregel stimuleerde wel de illegale handel via de douane. Zij controleerden containers, namen wijn in beslag en wisten die voor aantrekkelijker prijzen via een achterdeur weer aan te bieden. En er was lokale wijn, gemaakt van druiven die aan de noordzijde van het eiland groeiden. Aanvankelijk niet te zuipen, maar na verloop van tijd verbeterde de kwaliteit aanzienlijk. Dorst ik eerst nog niet eens die witte wijn te gebruiken om kaasfondue te maken, later werd het een fruitige lichte wijn, die mij nog nooit koppijn heeft bezorgd. Dat zegt al iets. De rode lokale wijn bleef verschrikkelijk, een fantastisch middel om een zo chagrijnig mogelijk smoel te trekken. Ik had daarom verschillende vrienden die zelf aan de slag gingen. Zij kochten druivensap, bouwden een klein laboratorium, pakten een handleiding erbij en na enkele maanden was er een primeur. Goedbedoeld allemaal en nood breekt wetten. Dus proostten we alsof wij een heel bijzondere wijn in handen hadden en eigenlijk was dat ook zo.
   Nu woon ik in een soort walhalla wat de wijn betreft. De vakken voor de wijn in de supermarkten zijn net zo lang als die voor zeep, shampoo en schoonmaakmiddelen, wat een aanbod. Om de kosten voor levensonderhoud in de hand te houden, beperk ik mij voorlopig tot grote kartons met de streekwijnen. Die zijn per liter een fractie duurder dan bijvoorbeeld benzine, maar aanzienlijk voordeliger dan de gebottelde wijnen. Dat komt wel weer wanneer opdrachten en verkopen plaats gaan vinden. Inburgeren kost nu eenmaal tijd.