Verloop

Aan de ene kant is het best wel fijn dat Nederland open staat voor tal van invloeden van buitenaf, van over de grens zogezegd. Dat merk je aan het straatbeeld, in de politiek, aan het voedsel dat wordt aangeboden in allerlei winkels en op markten, aan het feit dat je je nagenoeg (in de steden althans) overal in het engels verstaanbaar kunt maken en aan de aanwezigheid van vele internationaal opererende ondernemingen. Ook op het gebied van kunst, cultuur, innovatie en media levert Nederland door die openheid bijdragen die opvallen qua kwaliteit en durf. En je merkt het ook in het dagelijkse taalgebruik. In tegenstelling tot landen als Frankrijk en tot het Vlaamse taalgebied, worden met gemak begrippen en woorden uit andere talen (vooral uit de engelse taal) gebezigd en redelijk snel ook normaal gevonden. Zo hoor je praten over megabytes, downloaden, screen saver, servers, providers, design, bachelor, cappuccino, fast food, prime time, trendy, column, air miles, guilty pleasure en nog veel meer. Helemaal vreemd is dat niet. Nederland is een klein land en de geschiedenis heeft er ook toe bijgedragen dat allerlei woorden van oorsprong niet Nederlands waren en toch volop werden geïmporteerd en gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan toko, senang, nasi en maling uit het Indonesisch en een waslijst aan woorden uit het Frans, zoals administratie, bureaucratie, centrifuge, corruptie, crediteren, marcheren, monteren, chargeren en stationeren. Zij het dat achter de werkwoorden in veel gevallen 'en' aan het eind werd geplakt.
   Aan de andere kant leidt die openheid ook tot nogal snelle inburgering van woorden en uitdrukkingen die veelvuldig voorkomen in zowel straattaal als in de media. En wanneer je die te pas en te onpas hoort zie je een soort verloop in het 'gewone' taalgebruik. Gedurende lange tijd viel mij op hoe mensen een opmerking of zin afsloten bij een gesprek en ook bij het beantwoorden van een vraag met als laatste opmerking 'dus' of 'niet dan' en 'of zo'. De laatste tijd vallen mij andere woorden op die met het grootste gemak en nogal vaak worden gebruikt: 'je kut voelen', 'iemand framen', 'helemaal top', 'roller coaster', 'je momentje pakken', 'fock it', 'het kan niet zo zijn dat' en ga zo maar door. 'Mobieltje' is er ook zo een, net als allerlei andere woorden die mensen graag verkleinen, 'kopje koffie' en 'glaasje wijn'. Voeg daar nog het vermaledijde 'gezellig' aan toe en het feest is compleet. Een soort verloop in de taal waar je niet meteen blij van wordt. Zo is het nu een mode verschijnsel om in beeld met beide handen een hartje te vormen. Net zo opvallend als dat een flinke tijd geleden mensen begonnen om met beide handen en bewegende vingers aanhalingstekens na te doen. Daarmee 'zogenaamd' bedoelend. Of met gespreide duim en pink bij je oor aangeven dat je een telefoongesprek voerde. Dat hartje zal dan wel een samenvatting zijn dat alles in orde is of een eenvoudige manier om je beperkte kijk op de dingen vorm te geven. Zou kunnen.
   Ben benieuwd wanneer het moment aanbreekt dat we de motoriek van een robot gaan imiteren of gebaren gaan maken wanneer je het over een zelf rijdende auto hebt (armen over elkaar?). Dat zal per land ook nog voor verrassingen zorgen. Nu al moet je - over de grens - uitkijken welk gebaar je maakt om te zeggen dat iets lekker is, om aan te geven dat iemand pienter is of dat je je goed voelt. Italianen hebben wel 65 verschillende handgebaren om hun uitspraken als het ware van ondertitels te voorzien. Sla een Italiaan in de handboeien en hij of zij kan eigenlijk niet meer normaal praten. In ieder geval blijft er in Nederland werk voor degenen die woordenboeken toetsen op hun actualiteit en zich af moeten vragen of een bepaald woord of een bepaalde uitdrukking de vermelding in een woordenboek gaat halen of er juist weer uit moet. Eveneens door toedoen van diverse media heeft het verloop van taal ook voor verrijking gezorgd, denk onder andere aan 'oudere jongere', 'doemdenken' en 'lullig'.

( zie ook: nos.nl/artikel/2316448-10-jaar-taal-nederlands-raakt-steeds-meer-versplinterd.html )